1. Rys historyczny

Katedra Biologii Ogólnej w Rokitnicy Akademii Lekarskiej w Bytomiu powstała w 1948 r. Jej organizatorem i pierwszym kierownikiem był prof. dr Stanisław Skowron. W 1950 r. kierownictwo katedry przejął dr Kazimierz Rapacz, a następnie w 1953 r. mgr Władysława Chachulska. W latach 1954 - 1982 Katedrą i Zakładem Ogólnej Biologii na Wydziale Lekarskim ŚAM kierował prof. Ryszard Wróblewski.

W pierwszych latach istnienia zakładu działalność dydaktyczna opierała się na kadrach i zapleczu materialnym Katedry Biologii i Embriologii AM w Krakowie, którą kierował prof. Stanisław Skowron. Właściwy kierunek rozwoju katedry wyznaczył prof. Ryszard Wróblewski. W ramach Katedry Biologii Ogólnej powołane zostały następujące pracownie: Przeszczepów (1963 r., dr Jeremi Czaplicki), Genetyki (1967 r., dr Danuta Dziekanowska) i Parazytologii (1968 r., dr Alina Grzybek).

W roku 1971 Katedra Biologii Ogólnej została włączona do Instytutu Biologiczno-Morfologicznego. Nowa struktura Katedry i Zakładu Ogólnej Biologii Lekarskiej Wydziału Lekarskiego w Zabrzu powstała 1981 roku po rozwiązaniu struktury instytutów. Prof. Ryszard Wróblewski dzięki ogromnej pracy swojej i zespołu, życzliwości biologicznych placówek uniwersyteckich i władz Uczelni, wyposażył zakład w niezbędne pomoce dydaktyczne i naukowe.

Po śmierci prof. Ryszarda Wróblewskiego (10. 01. 1982 r), obowiązki kierownika Katedry przejęła dr n. przyr. Alina Grzybek, Od 1997 r. kierownikiem Katedry i Zakładu Ogólnej Biologii Lekarskiej Wydziału Lekarskiego w Zabrzu - Rokitnicy Śląskiej Akademii Medycznej w Katowicach został prof. dr hab. n. med. Andrzej Wiczkowski. 

W 2014 r. w ramach restrukturyzacji jednostek Śląskiego Uniwersytetu Medycznego (SUM) w struktury Katedry i Zakładu Biologii Medycznej i Molekularnej włączono Zakład Biochemii Klinicznej, działający dotychczas w obrębie Katedry i Zakładu Biochemii Ogólnej. Obowiązki kierownika powierzono prof. dr hab.n.med. Zofii Ostrowskiej.

Aktualnie pracownicy Katedry prowadzą działalność naukową i edukacyjną z podstaw teoretycznych i wybranych umiejetności praktycznych z zakresu biologii medycznej i molekularnej. Dydaktyka obejmuje wykłady, ćwiczenia i seminaria dla studentów I i III roku kierunku lekarskiego i/lub kierunku lekarsko-dentystycznego i ratownictwa medycznego.

2. Działalność dydaktyczna

Katedra i Zakład Biologii Medycznej i Molekularnej prowadzi zajęcia dydaktyczne dla:

• I roku kierunku lekarskiego z przedmiotu  biologia molekularna i parazytologia
• I roku kierunku lekarskiego z przedmiotu genetyka
• III roku kierunku lekarskiego z przedmiotu diagnostyka laboratoryjna
• I roku kierunku lekarsko-dentystycznego z przedmiotu biologia
• I roku kierunku ratownictwo medyczne z przedmiotu biologia
• I roku Division of Dentistry z przedmiotu biologia.

3. Działalność naukowa

W Katedrze Biologii Medycznej i Molekularnej prowadzone są badania naukowe z zakresu:

• określenia genogatunków Borrelia spp.
• analizy wysp patogenności Helicobacter pylorii
• badania molekularnych mechanizmów oporności Candida albicans na leki azolowe
• wykrywania polimorfizmów i mutacji wywołanych czynnikami endogennymi i środowiskowymi
• oceny stopnia metylacji promotorów wybranych genów w nowotworach jelita grubego oraz nowotworach regionu głowy i szyi
• badania ekspresji genów z wykorzystaniem sond typu TaqMan

Stosowane metody badawcze: PCR, Q-PCR, genotypowanie z zastosowaniem sond TaqMan, sekwencjonowanie, badania z zakresu epigenetyki (głównie metylacji DNA), test ELISA.

Wprowadzenie do kierunku Lekarskiego I roku - jakiś opis?

Zakładki dla I roku kierunku Lekarskiego

• Regulamin
• Wykłady
• Seminaria i ćwiczenia
• Piśmiennistwo
• Ogłoszenia
• Przepisanie oceny
• Konsultacje
• Moduł
• Kryteria oceniania

Wprowadzenie do kierunku Lekarskiego II roku - jakiś opis?

Zakładki dla II roku kierunku Lekarskiego

• Moduł
• Regulamin
• Wykłady
• Seminaria i ćwiczenia
• Harmonogram zajęć
• Konsultacje
• Wykaz podręczników
• Ogłoszenia

Wprowadzenie do kierunku Lekarskiego III roku - jakiś opis?

Zakładki dla III roku kierunku Lekarskiego

• Regulamin
• Wykłady
• Seminaria i ćwiczenia
• Ogłoszenia
• Wartości referencyjne
• Moduł

Wprowadzenie do kierunku Lekarsko-Dentystycznego - jakiś opis?

Zakładki dla kierunku Lekarsko-Dentystycznego

• Regulamin
• Wykłady
• Seminaria i ćwiczenia
• Piśmiennistwo
• Ogłoszenia
• Przepisanie oceny
• Konsultacje
• Moduł
• Kryteria oceniania

Wprowadzenie do kierunku Ratownictwo Medyczne - jakiś opis?

Zakładki dla kierunku Ratownictwo Medyczne

• Regulamin
• Wykłady
• Ćwiczenia
• Piśmiennistwo
• Ogłoszenia
• Przepisanie oceny
• Konsultacje
• Moduł
• Kryteria oceniania

Introduction to Study At The Dentistry - jakiś opis?

Tabs for Study At The Dentistry

• Rules and Regulations
• Lectures
• Seminars and Exercises
• Literature
• Consultations

Studentów zainteresowanych działalnością naukową Katedry zachęcamy do uczestnictwa w pracach Koła Naukowego.

Opiekunem Koła jest  dr hab.n.med. Elżbieta Świętochowska.

Zalety pracy w Kole Naukowym:

• nabywanie dodatkowych umiejętności praktycznych;
• udział w projektach badawczych realizowanych w Katedrze;
• możliwość wykonania własnej pracy badawczej w oparciu o warsztat Katedry i prezentacji wyników na krajowych i zagranicznych konferencjach o stopniu międzynarodowym i krajowym;
• zdobywanie dorobku naukowego w postaci doniesień zjazdowych oraz publikacji w recenzowanych czasopismach.

Najnowsze publikacje z udziałem studentów:

1. Strzelczyk JK, Gaździcka J, Cuber P, Asman M, Trapp G, Gołąbek K, Zalewska-Ziob M, Nowak-Chmura M, Siuda K, Wiczkowski A, Solarz K.: Prevalence of Borrelia burgdorferi sensu lato in Ixodes ricinus ticks collected from southern Poland.Acta Parasitol. 2015; 60:666-74, (IF: 0,905).

2. Szydło B, Kiczmer P, Świętochowska E, Ostrowska Z. Rola omentyny i chemeryny w zespole metabolicznym i chorobach nowotworowych. Post.Hig.Med.Dosw. 2016; 70: 844-849, (IF: 0,769). 

3. Bochon B, Bazan A, Gajdzik K. Zastosowanie komórek macierzystych w medycynie – aktualny stan badań. The use of stem cells in medicine - the current state of research. Badania i Rozwój Młodych Naukowców w Polsce – Choroby, Poznań 2016.

Wystąpienia na konferencjach SKN:

1. ,Wpływ czynników środowiskowych oraz społeczno-ekonomicznych na częstość występowania rozszczepu podniebienia pierwotnego i/lub wtórnego u dzieci z aglomeracji śląskiej” Paweł Kopaczko, Justyna Laszczak. VII Międzynarodowa  Konferencja Naukowa Studentów Uczelni Medycznych, 17-18 maja 2012, Katowice Ligota

2. ,,Ekspresja genu kodującego odwrotną transkryptazę telomerazy w tkance nowotworowej pacjentów z rakiem płuca oznaczana metodą Q-RT-PCR w technologii TaqMan”. Piotr Gwizdak VIII Międzynarodowa i LII Międzywydziałowa Konferencja Naukowa Studentów Uczelni Medycznych w Katowicach-Ligocie, 16-17 maja 2013, Wydział Lekarski SUM w Katowicach

3. ,,Ekspresja genu kodującego transformujący czynnik wzrostowy beta w późniejszych etapach regeneracji wątroby szczura”. Justyna Maciejiczek VIII Międzynarodowa i LII Międzywydziałowa Konferencja Naukowa Studentów Uczelni Medycznych w Katowicach-Ligocie, 16-17 maja 2013, Wydział Lekarski SUM w Katowicach